Bihar, osteguna, ekainak 29, Esklerodermiaren Munduko Eguna izango da. Dbusek bat egin nahi du Esklerodermiaren Espainiako Elkarteak gaixotasuna gehiago ezagutzeko antolatutako jarduerekin, eta egunero-egunero gaixotasun horren aurka borrokatzen duten pertsonei babesa erakutsi.
Horregatik, bihar Donostiako hiri autobus guztiek kanpainaren kartela eramango dute egun osoan.
Dbus ekainaren 28an ospatzen den transexualen, bisexualen, lesbianen, gayen eta queeren askapen afektibo-sexualaren aldeko Nazioarteko Egunera batzen da.
Hori dela eta, bihar Donostiako autobus guztiek, kolore anitzaren bandera eramango dute modu honetan, izango diren ekitaldi guztiei gure babesa emanaz.
Ekainaren 23an, ostiralean, San Juan bezperan, Dbuseko udako zerbitzuak hasiko dira, eta abuztuaren 31ra arte, osteguna, eskainiko dira. Udan, halaber, Dbusek zerbitzu bereziak eskainiko ditu denboraldiko ekitaldirik garrantzitsuenetarako.
Era berean, uda honetan berriro jarriko da abian Illunbeko aparkalekuaren eta hiriko Erdialdearen arteko anezka zerbitzua, eta Atotxa Erreka eta Antiguo lotuko dituen mikrobus linea berri bat ere jarriko da abian.
Irakurri gehiago (pdf)
Uztailaren 1ean mikrobus linea berri bat jarriko da martxan, eta linea horrek Atotxa Erreka eta Antiguo auzoak lotuko ditu 60 minutuan behin.
Linea berri horrek ibilbide hau egingo du:
– Joanekoa: Funikularra, Iruña, Antiguoko Anbulatorioa, Irakasle Eskola-Tolosa 14, Unibertsitatea-Tolosa 70 I, Tolosa 112, Tolosa 138, Infernua eta Atotxa Erreka 26.
– Itzulerakoa: Atotxa Erreka 26, Atotxa Erreka 46, Atotxa Erreka 62, Markotegi Parkea, Zuatzu II, Errotaburu, Amerika Plaza, Tolosa 111, Unibertsitatea-Tolosa 77, Irakasle Eskola -Tolosa 25, Zumalakarregi 21, Esklabak, Satrustegi I, Satrustegi II eta Funikularra.
Linea berriak Antiguoko ardatzean dauden geltoki batzuk izango ditu, beraz, erabiltzaileek 3-4 minutuan behin Erdialdera doazen lineetara eta Dbuseko sareko beste linea batzuetara doan aldatzeko aukera izango dute.
Zerbitzuak ordutegi hau izango du:
– Lanegunak:
– Larunbatak:
– Jaiegunak:
Era berean, linearen funtzionamenduaren eta erabileraren balorazioa egingo da.
Uztailaren 8tik, larunbata, irailaren 10era arte, igandea, Dbusek eta Donostiako Udalak, Mugikortasun Departamentuaren bitartez, doako autobus anezka zerbitzua jarriko dute berriro, Illunbeko aparkalekua eta hiriko Erdialdea lotzeko.
Anezka zerbitzu horrek Illunbeko doako aparkalekuaren eta Donostiako Erdialdera arteko joan-etorriak erraztuko ditu, hirian garraio publikoa sustatzeko eta trafikoa murrizteko helburuarekin. Azken urteetan, zerbitzua urteko bi alditan eskaini da, Gabonetan eta udan, eta zerbitzua ondo hartu dute herritarrek.
Anezka zerbitzua 20 minutuan behin izango da, egunero, uztailaren 8tik, larunbata, irailaren 10era arte, eta bi geltoki izango ditu, orain arte bezala:
* Oharra: abuztuaren 12tik 15era ez da zerbitzurik egongo.
Dbusek AGIR Frantziako elkarteko kideen ordezkaritza baten bisita hartu du bere instalazioetan. Garraio publikoko operadoreetako 500 bat profesional eta Mugikortasun eta Garraioko enpresa, administrazio publiko eta adituak biltzen ditu elkarteak. Elkarteak Biarritzen jardunaldiak antolatu dituela-eta, 25 ordezkarik osatutako talde bat Kotxetegietara hurbildu da, eta han instalazioak ikusi ahal izan dituzte, eta Donostiako autobus flotan instalatutako azken aurrerapen teknologikoak xehetasunez egiaztatu ere bai.
Bisitan, Javier Vallejok, Dbuseko Zuzendari Laguntzaileak, SAE ustiapenerako laguntza sistemaren eta Dbusen ticketing sistemaren funtzionamendua erakutsi die, eta, bereziki, EMV kontakturik gabeko banku txartelaren bidez ordaintzeko sistema, zeina Dbusen autobus linea guztietan instalatuta dagoen. Sistema berritzaile horri esker, kontakturik gabeko Visa, Mastercard eta American Express kreditu txartelekin eta zordunketa txartelekin eta mugikorretako aplikazio batzuekin ordaindu daitezke noizbehinkako bidai txartelak. Gidatzen laguntzeko EKObus sistema ere ezagutu dute. Sistema aitzindari hori ere Donostiako flota osoan dago erabilgarri. Eraginkortasunez gidatzen laguntzeko sistema batez eta anti-bunching sistema batez (autobusek bat ez egiteko sistema) osatuta dago. Gidariari laguntzen dio era ekonomikoan eta ekologikoan gidatu dezan, erregai fosilen kontsumoa eta kutsatzaileen igorpena gutxituta eta, aldi berean, linearen maiztasuna eta puntualtasuna mantenduta. Euskal Eurohirian garraio publikoa sustatzea helburu duen E-MOBASK proiektu europarraren barruan sartzen dira sistema biak.
Sistema horiekin batera, ordezkaritzak geltokiak sentsorizatzeko sistema ere ezagutu du, geltokian dauden erabiltzaileen kontaketaren ia kontrol zehatza egiteko aukera ematen duena, eskaera aurreikustea ahalbidetuta. Ildo horretan, big datatik abiatuta Konpainiaren autobusetan bidaiatzen dutenen jatorria-helmuga matrizea eraiki dezakeen programa berritzaile bat ere badu. Autobusetako ticketing datuetatik abiatuta eta algoritmo matematiko bat erabiliz, erabiltzaileek egin ohi dituzten bidaiak osatu ditzake. Hau da, erabiltzaileek egin ohi dituzten bidaien erregistroa hartuz jakin daiteke zer geltokitan igotzen eta jaisten diren erabiltzaile horiek, haien jatorri-helmuga matrizea, alegia.
Ordezkaritza harrituta geratu da Donostiako hiriko BRTaren (Bus Rapid Transit) operatibarekin. Bus sistema hori, funtsean, garraiorako bide esklusiboak eta erreserbatutako plataformak dituen sistema bat da, konexio eraginkorra eta erabiltzaileari denbora errealean informazioa emateko sistema bikaina eta zerbitzuan modu optimizatuan planifikatzeko aukera eskaintzen dituena. Gaur egun Dbusek BRT sistema dauka bere bi lineatan, zehazki 5-Benta Berri eta 28-Amara-Ospitaleak lineetan. Garraio kolektiborako sistema berritzailea eta adimenduna da, eta Dbuseko autobus sareko gainerako autobusekin bikain integratuta dago.
Era berean, D
buseko Zuzendari Tekniko Eduardo Gonzalezen eskutik, Dbusen flotako autobus elektrikoen funtzionamendua egiaztatu dute, eta ibilgailu horien karga sistema ikusi. Dbusek 12 metroko 3 autobus %100 elektriko ditu, eta 57 autobus hibrido. Ibilgailu horiek garbiak dira eta ingurumenarekiko errespetutsuak, eta erabiltzaileek oso ondo baloratzen dituzte.
Hitz batean, kontua izango da zerbitzuak modu eraginkorragoan antolatzea eta planifikatzea sistema hobetzeko eta erabiltzaileen premietarako egokia den garraio publiko bat eskaintzeko.
Dbusen oso garrantzitsutzat jotzen dugu nazioarte mailan hiriko garraioaren hobekuntzan lanean ari diren enpresa eta erakundeekin harremanetan egotea, bere testuinguru partikularreko premietan zentratuta baina ikuspegi globalarekin, izan ere, kanpoko esperientzietatik ikasteko aukera ematen du eta etorkizuneko ikuspegi berri bat ere bai, lankidetza berriak eta baterako proiektuak sortzeko aukerak irekitzeaz gain.
Egun hauetan, garraio publikorako hitzordurik garrantzitsuenetako bi egiten ari dira Bartzelonan. Alde batetik, Global Public Transport Summit egiten ari da. Garraio Publikoaren Nazioarteko Batasunak (UITP) bi urtean behin egin ohi duen biltzarra da, eta munduan dauden sektoreko enpresa nagusiak biltzen dira bertan. Hitzordu horren une berean, ATUC, Espainiako garraio operadoreen elkarte nagusia, Hiri eta Metropoliko Garraioaren Urteko XXIX. Biltzarra egiten ari da. Dbusek bi biltzarretan parte hartu du, eta bietan Donostiako autobus flota elektrifikatzeko proiektua aurkeztu du.
Igor Gonzalezek, Dbuseko Zuzendari Gerenteak, autobus zerbitzuaren deskarbonizazio eta elektrifikazioaren inguruan antolatutako mahai inguruan parte hartu du. Mahai ingurua ATUCek antolatuta zegoen. Saioan, Donostiako autobus flotan eta Kotxetegietako instalazioetan egiten ari den elektrifikazio prozesua aurkeztu du. Eraldaketa ekologikoko prozesu horri esker, 2025ean 12 metroko flotaren %100ak ingurumena teknologia errespetutsua eta jasangarria du; izan ere, autobusen %45 elektrikoak izango dira eta %55 hibridoak.
Igor Gonzalezekin batera, mahai inguruan autobus eta erregai enpresa fabrikatzaileetako ordezkariek ere parte hartu dute, eta deskarbonizazio eta teknologia berrien garapenaren eta erregai berrien erabileraren arloan egiten ari diren aurrerapenak azaldu dituzte.
Eduardo Gonzálezek, Dbuseko Zuzendari Teknikoak, berriz, CBEP (Clean Bus Europe Platform) proiektuaren azken ekitaldian parte hartu du. UITPk sustatutako proiektua da CBEP, eta bere helburua da autobus iraunkorragoen garapenean eta ezarpenean aurrera egitea. Jardunaldian, Dbusek Donostiaren kasuaren berri eman du, Donostia elektromugikortasun proiektuaren xede hiri gisa, flota elektrifikatzeko eta instalazioak egokitzeko Konpainian egindako urratsak azalduz.
Easo kaleko obrak direla eta, astelehenetik aurrera, ekainak 5, eta beste abisu bat eman arte, Dbuseko linea hauetan aldaketak egongo dira: 19-Aiete-Bera Bera, 21-Mutualitateak- Anoeta, 28-Amara-Ospitaleak, 31-Intxaurrondo-Ospitaleak-Altza, 36-San Roke-Aldakonea, 37– Rodil-Zorroaga eta B2-Aiete-Bera Bera.
– Erdialderantz: Antso Jakituna 11ko geltokitik Parke kalera jiratuko dute, Gernikako Arbolarantz, eta Foruetatik eta Etxaide kaletik jarraituko dute Okendorantz eta Boulevarderantz.
Easo plazako geltokia eta Easo 19koa kendu egingo dira, eta Gernikako Arbolara lekualdatuko dira.
– Amara alderantz: ibilbide normala.
– Konkorrenea alderantz: Easo Plaza-Amara geltokitik aurrera, Morazatik jarraituko du, Urbietatik eta Mendeurrenetik, Parke kalea, Gernikako Arbola, Foru Pasealekua, Etxaide kalea, Askatasunaren Hiribidea 3 (geldialdia) eta ohiko ibilbidea berreskuratuko du. Easo 27ko geltokia eta Askatasunaren Hiribidea 19ko kenduko dira, Gernikako Arbolara eta Askatasunaren Hiribidea 3ra lekualdatuko dira.
– San Roke-Matia alderantz: ibilbide normala.
– Zorroaga alderantz: ibilbide normala.
– Erdialderantz: Easo 27ko geltokia Easo 19ra lekualdatuko da.
Ekainaren 4tik aurrera, igandez, Dbuseko 5-Benta Berri eta 25-Benta Berri-Añorga lineen
lehen zerbitzuek igandeetan eta jaiegunetan dituzten irteera orduak aldatuko dira.
Hauek dira irteera ordu berriak:
Errenteriako CIFP Don Bosco LHII Lanbide Heziketako ikastetxe publikoan ematen den Mugikortasun Seguru eta Iraunkorreko Goi mailako Gradu berria egiten ari diren ikasleen talde bat jaso du Dbusek bere instalazioetan. Hogei bat ikaslek osatutako taldea hurbildu da Kotxetegietara, eta han instalazioak ezagutu ahal izan dituzte, eta Donostiako autobus flotan instalatutako azken aurrerapen teknologikoak xehetasunez egiaztatu ere bai.
Bisitan, ikasleek Konpainiaren historia eta bilakaera ezagutu dituzte, zeina 1886an sortu, eta zaldiek tiratutako tranbiekin zerbitzua ematen hasi baitzen. Era berean, enpresaren eguneroko funtzionamendua eta departamentuen antolamendua ikusi ahal izan dute. Besteak beste, planifikazioko sistema adituak ikusi ahal izan dituzte. Horiei esker, eraginkortasunez kudeatu daitezke autobusak eta gidarien ordutegiak antolatzeko dauden giza baliabideak eta baliabide teknikoak. Horrela zerbitzua optimizatu egiten da, pertsona erabiltzaileei ordutegi zabalagoak eta maiztasun hobea eskainiz eta aldi berean flotako autobusak eta gidariei esleitutako ordutegi ezberdinak koordinatuz.
Era berean, Dbusen ezarritako beste sistema batzuk ezagutu dituzte, hala nola Donostiako BRTa (Bus Rapid Transit), Dbusek dituen ticketing sistemak edo gidatzen laguntzeko EKObus sistema. Puntualtasunean eta abiadura komertzialean zifra altuak lortzea eta Donostiako herritarren aldetik erabilera handia izatea posible egiten duten sistemak dira. Sistema horiekin batera, ikasleek geltokiak sentsorizatzeko sistema ezagutu dute, hau da, big datatik abiatuta konpainiaren autobusetako bidaiarien jatorri-helmuga matrizea eratzeko Dbusek erabiltzen duen programa berritzailea.
Bisitan, halaber, ikasle taldeak zerbitzu teknikoaren lana ikusi ahal izan du, zeina egunero autobusetan gerta daitezkeen gorabeherak konpontzeaz eta autobus flota ahalik eta baldintzarik hoberenean egoteko aldian-aldian ibilgailuei egin beharreko mantentze lanak egiteaz arduratzen baita. Era berean, bisitan Dbusen flotako autobus elektrikoen funtzionamendua egiaztatu dute, eta ibilgailu horien karga sistema ikusi. Dbusek 12 metroko 3 autobus %100 elektriko ditu, eta 59 autobus hibrido. Ibilgailu horiek garbiak dira eta ingurumenarekiko errespetutsuak, eta erabiltzaileek oso ondo baloratzen dituzte.
Bisitaren osagai praktikoa
Bisita horri esker, autobusek garraio publikoaren funtzionamendu egokirako dituzten beharrak zehatz-mehatz aztertu ahal izan dituzte ikasleek. Eskoletan eskuratutako ezagutzak praktikan jarriz eta 12 metroko eta 18 metroko bi autobus erabiliz, ibilgailuen ezaugarriak eta teknologiak aztertu ahal izan dituzte, bai eta ibilgailuek jiratzeko eta geltokietara hurbiltzeko dituzten premiak eta arrapalaren funtzionamendua ere, besteak beste.
Errenteriako CIFP Bosco LHII ikastetxeak 60 urte baino gehiago daramatza hainbat prestakuntza arlotan zikloak ematen (horietako 50 automobilgintzaren adarrean), eta Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza Sailak Mugikortasun Seguru eta Iraunkorreko heziketa ziklo berria Gipuzkoako lurraldean emateko ikastetxe erreferente izendatu du (ikastetxe bat izendatu da EAEko lurralde historiko bakoitzean). Zikloak autoeskoletan zuzendari eta/edo irakasle jarduteko gaitasuna eta ziurtapena ematen die ikasleei, baina baita administrazio publikoetan edo mugikortasunari buruzko kontsultoretza eta aholkularitza enpresa pribatuetan mugikortasun teknikari aritzeko ere.